Nhân khẩu Anh

Bản đồ thể hiện các khu vực hành chính của Anh và Wales theo tỷ lệ dân số.

Theo điều tra năm 2011, Anh có 53 triệu cư dân, chiếm tới 84% tổng cư dân của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland.[11][142] Nếu được xem là một đơn vị và so sánh với quốc tế, Anh có dân số lớn thứ tư trong Liên minh châu Âu và đông dân thứ 25 thế giới.[143] Với mật độ dân số là 407 người/km², đây sẽ là quốc gia có mật độ dân số cao thứ nhì trong Liên minh châu Âu sau Malta.[144][145]

Một số bằng chứng di truyền học cho thấy 75-95% nguồn gốc theo dòng phụ hệ là từ những người định cư thời tiền sử có xuất thân từ bán đảo Iberia, cùng với 5% đóng góp của người Angle và Saxon, và một lượng đáng kể yếu tố Scandinavia (Viking).[146][147][148] Tuy nhiên, có các nhà di truyền học khác cho rằng nguồn gốc Germanic ước tính lên đến một nửa.[149][150] Theo thời gian, nhiều nền văn hoá có ảnh hưởng tới Anh: Tiền sử, Briton,[151] La Mã, Anglo-Saxon,[152] Viking (Bắc Germanic),[153] Gael, cũng như chịu ảnh hưởng lớn từ người Norman. Tồn tại cộng đồng người gốc Anh tại nhiều nơi từng thuộc Đế quốc Anh; đặc biệt là Hoa Kỳ, Canada, Úc, Nam Phi và New Zealand. Kể từ cuối thập niên 1990, có nhiều người Anh di cư sang Tây Ban Nha.[154][155]

Năm 1086, khi Domesday Book được soạn, dân số Anh là hai triệu, khoảng 10% sống trong các khu vực đô thị.[156] Đến năm 1801, dân số là 8,3 triệu, và đến năm 1901 thì tăng lên 30,5 triệu.[157] Nhờ kinh tế thịnh vượng của vùng đông nam, Anh thu hút nhiều di dân kinh tế từ những phần khác của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland.[158] Người Ireland nhập cư với số lượng đáng kể.[159] Tỷ lệ cư dân gốc Âu là 87,50%, trong đó có người gốc Đức[160] và gốc Ba Lan.[158]

Những dân tộc khác đến từ các cựu thuộc địa xa xôi của Anh từ thập niên 1950, trong đó 6% cư dân Anh có nguồn gốc gia đình tại tiểu lục địa Ấn Độ.[158][160] 2,90% dân số là người da đen, họ đến từ châu Phi và Caribe, đặc biệt là các cựu thuộc địa của Anh.[158][160] Người Hoa và người Anh gốc Hoa có số lượng đáng kể.[158][160] Năm 2007, 22% học sinh tiểu học tại Anh đến từ các gia đình dân tộc thiểu số,[161] và và tỷ lệ này tăng lên 26,5% vào năm 2011.[162] Khoảng một nửa gia tăng dân số giai đoạn 1991-2001 là do nhập cư.[163] Tranh luận về nhập cư đáng chú ý về mặt chính trị;[164] theo một khảo sát vào năm 2009 của Bộ Nội vụ Anh, 80% muốn giới hạn nó.[165] Văn phòng Thống kê Quốc gia dự báo rằng dân số sẽ tăng thêm chín triệu từ năm 2014 đến năm 2039.[166]

Anh có một dân tộc thiểu số bản địa là người Cornwall, họ được chính phủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland công nhận theo Công ước khung về Bảo vệ các dân tộc thiểu số vào năm 2014.[167]

Ngôn ngữ

Ngôn ngữNgười bản ngữ[168]
Tiếng Anh46.936.780
Tiếng Ba Lan529.173
Tiếng Punjab271.580
Tiếng Urdu266.330
Tiếng Bengal216.196
Tiếng Gujarat212,217
Tiếng Ả Rập152.490
Tiếng Pháp145.026
Tiếng Wales8.248
Tiếng Cornwall554
Khác2.267.016
Dân số51.005.610
Thế giới Anh ngữ
  Bản ngữ đa số
  Ngôn ngữ chính thức, song là thiểu số

Tiếng Anh hiện được hàng trăm triệu người nói trên khắp thế giới, ngôn ngữ này bắt nguồn từ Anh và hiện là ngôn ngữ chính của 98% dân số tại đây.[169] Đây là một ngôn ngữ Ấn-Âu thuộc nhánh Anh-Frisia của ngữ tộc German.[170] Sau khi người Norman chinh phục Anh, tiếng Anh cổ bị thay thế và hạn chế trong tầng lớp xã hội thấp trong khi giới quý tộc dùng tiếng Pháp Norman và tiếng La Tinh.

Đến thế kỷ XV, tiếng Anh quay trở lại trong toàn bộ các tầng lớp, song có nhiều cải biến; tiếng Anh trung đại chịu nhiều ảnh hưởng từ tiếng Pháp, cả về tự vựng và chính tả. Trong Phục hưng Anh, nhiều từ được tạo ra từ gốc La Tinh và Hy Lạp.[171] Tiếng Anh hiện đại mở rộng truyền thống linh hoạt này, bằng cách tiếp nhận từ ngữ từ các ngôn ngữ khác. Nhờ một phần lớn vào Đế quốc Anh, tiếng Anh nay trở thành trở ngôn ngữ chung phi chính thức của thế giới.[172]

Học tập và giảng dạy tiếng Anh là một hoạt động kinh tế quan trọng. Không có luật về ngôn ngữ chính thức của Anh,[173] song tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức được sử dụng trong công việc chính thức. Mặc dù có quy mô lãnh thổ tương đối nhỏ, song Anh có nhiều giọng vùng miền riêng biệt, và có thể không dễ dàng nghe hiểu những người có giọng nặng.

Ngoài tiếng Anh, Anh còn có hai ngôn ngữ bản địa khác là tiếng Cornwalltiếng Wales. Tiếng Cornwall không còn là ngôn ngữ cộng đồng vào thế kỷ XVIII song đang được khôi phục,[174][175] và hiện được bảo vệ theo Hiến chương châu Âu về các ngôn ngữ thiểu số hoặc khu vực.[176] 0,1% cư dân tại Cornwall nói tiếng Cornwall,[177] và nó được giảng dạy có mức độ tại một vài trường tiểu học và trung học.[178][179]

Khi biên giới hiện nay giữa Wales và Anh được thiết lập theo các đạo luật vào năm 1535 và 1542, nhiều cộng đồng nói tiếng Wales sống tại lãnh thổ thuộc Anh. Tiếng Wales được nói tại Archenfield thuộc Herefordshire cho đến thế kỷ XIX.[180] Tiếng Wales vẫn còn là bản ngữ trong một số nơi tại miền tây Shropshire ít nhất là cho đến giữa thế kỷ XX.[181]

Trong các trường công lập, học sinh được dạy một ngôn ngữ thứ hai, thường là tiếng Pháp, Đức hoặc Tây Ban Nha.[182] Do nhập cư, nên theo báo cáo vào năm 2007 có khoảng 800.000 học sinh nói ngoại ngữ tại nhà,[161] phổ biến nhất là tiếng PunjabUrdu. Tuy nhiên, theo điều tra năm 2011, tiếng Ba Lan trở thành ngôn ngữ phổ biến thứ nhì tại Anh.[183]

Tôn giáo

Nhà thờ chính tòa Canterbury là trụ sở của thủ lĩnh Giáo hội Anh

Theo điều tra năm 2011, 59,4% dân số Anh xác định tôn giáo của họ là Cơ Đốc giáo, 24,7% trả lời rằng họ không theo tôn giáo nào, 5% xác định họ là người Hồi giáo, 3,7% dân số thuộc các tôn giáo khác và 7,2% không trả lời.[184] Cơ Đốc giáo là tôn giáo được hành đạo phổ biến nhất tại Anh, truyền thống này có từ sơ kỳ Trung Cổ song Cơ Đốc giáo được đưa đến lần đầu trước đó từ lâu trong thời kỳ Gael và La Mã. Giáo hội Cơ Đốc giáo Celt dần tham gia hệ thống Giáo hội Công giáo La Mã sau khi Giáo hoàng Gregorius cử đoàn truyền giáo do St Augustine lãnh đạo đến Kent. Giáo hội Anh là là giáo hội chính thức của Anh,[185] họ tuyệt giao với Roma trong thập niên 1530 khi Quốc vương Anh Henry VIII không thể huỷ hôn với người dì của quốc vương Tây Ban Nha. Giáo hội này tự nhìn nhận là thuộc Công giáo lẫn Tin Lành.[186]

Tồn tại các truyền thống Thượng giáo hội và Hạ giáo hội, và một số người Anh giáo tự nhìn nhận là Công giáo Anh theo phong trào Oxford. Quân chủ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là lãnh tụ tối cao của giáo hội, gồm khoảng 25 triệu thành viên được rửa tội (trong số đó đại đa số không đến nhà thờ thường lệ). Giáo hội Anh là bộ phận của Cộng đồng Anh giáo, có Tổng giám mục Canterbury giữ vai trò là thủ lĩnh tượng trưng trên toàn cầu.[187] Nhiều nhà thờ chính toà và nhà thờ giáo xứ là các công trình lịch sử quan trọng đáng kể về mặt kiến trúc, như Tu viện Westminster, Nhà thờ lớn York, Nhà thờ chính toà Durham, và Nhà thờ chính toà Salisbury.

Giáo phái Cơ Đốc lớn thứ nhì là đức tin La Tinh của Giáo hội Công giáo. Từ khi xuất hiện trở lại sau khi Công giáo tại Anh được giải phóng, giáo hội này được tổ chức trên cơ sở Anh và Wales với 4,5 triệu thành viên (hầu hết là người Anh).[188] Đến nay có một giáo hoàng đến từ Anh đó là Adrian IV; trong khi các thánh BedeAnselm được phong làm tiến sĩ Hội Thánh.

Phong trào Giám Lý là giáo hội Cơ Đốc lớn thứ ba, đây là một dạng Tin Lành và được John Wesley phát triển từ Anh giáo.[189] Giáo phái này phổ biến tại các đô thị dệt cũ như LancashireYorkshire, và trong các mỏ thiếc tại Cornwall.[190] Ngoài ra, còn có các nhóm thiểu số khác như Baptists, Quakers, Giáo đoàn, Nhất thể và Cứu Thế Quân.[191]

Thánh bảo trợ của Anh là Thánh George; gạch chéo tượng trưng cho ông được hiển thị trên quốc kỳ Anh, cũng như trong Quốc kỳ Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland.[192] Ngoài ra còn có nhiều thánh người Anh và có liên hệ với Anh, chẳng hạn như Cuthbert, Edmund, Alban, Wilfrid, Aidan, Edward Xưng tội, John Fisher, Thomas More, Petroc, Piran, Margaret ClitherowThomas Becket. Do Thái giáo có lịch sử là một thiểu số nhỏ trên đảo từ năm 1070.[193] Họ bị trục xuất khỏi Anh vào năm 1290 và chỉ được phép đến Anh vào năm 1656.[193]

Đặc biệt kể từ thập niên 1950, các tôn giáo từ những cựu thuộc địa của Anh phát triển với số lượng lớn do nhập cư. Hồi giáo là tôn giáo phổ biến nhất trong số đó, nay chiếm khoảng 5% dân số tại Anh.[194] Ấn Độ giáo, Sikh giáoPhật giáo đứng kế tiếp, tổng cộng chiếm 2,8%,[194] chúng được đưa đến từ Nam Á và Đông Nam Á.[194]

Một thiểu số nhỏ dân chúng thi hành các dị giáo cổ. Tân dị giáo tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland có đại diện chính là Wicca, thuật phù thuỷ, Druidry và Heathenry. Theo điều tra năm 2011, có khoảng 53.172 người được xác định theo dị giáo tại Anh, trong đó có 11.026 người là tín đồ Wicca..[195]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Anh http://217.154.230.218/NR/rdonlyres/8D37DAE2-5937-... http://www.americanheritage.com/articles/magazine/... http://www.artinfo.com/galleryguide/22865/9383/the... http://www.britainusa.com/sections/index_nt1.asp?i... http://www.britannia.com/history/stgeorge.html http://www.britannica.com/EBchecked/topic/143822/O... http://www.britannica.com/EBchecked/topic/187921/E... http://www.britannica.com/EBchecked/topic/80260/Br... http://www.cincodias.com/articulo/mercados/Londres... http://www.cricinfo.com/engvaus2009/content/curren...